ΔΟΑ

Αρχαία Ολυμπία

a stone structure with a tower in the background

Αρχαία Ολυμπία, ο τόπος όπου πραγματοποιήθηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες από το 776 π.Χ. έως το 393 μ.Χ.

Η αρχαία Ολυμπία είναι ένας τόπος με ιδιαίτερη ιστορική και ιδεολογική βαρύτητα.

Στην αρχαία εποχή ήταν ο ιερός τόπος διεξαγωγής των αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων. Στην καταπράσινη κοιλάδα που σχηματίζεται από τον ποταμό Αλφειό και τον παραπόταμο Κλαδέο βρισκόταν το Ιερό της αρχαίας Ολυμπίας, ένα από τα σημαντικότερα Ιερά του αρχαίου κόσμου. Η θαυμάσια γεωγραφική θέση του Ιερού οδήγησε τον Πίνδαρο να ονομάσει την αρχαία Ολυμπία «κάλλιστον τόπον» της Ελλάδας.

Το Ιερό της αρχαίας Ολυμπίας συνδέεται με πολλούς και διαφορετικούς μύθους όσον αφορά τις θεότητες που λατρεύονταν εκεί και τους ήρωες που ίδρυσαν τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Οι αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες κατείχαν ιδιαίτερη σημασία στη συνείδηση του αρχαίου κόσμου και η αρχαία Ολυμπία ως τόπος τέλεσής τους, αποτέλεσε κυρίαρχο γεωγραφικό προορισμό μεγάλης θρησκευτικής και ιδεολογικής αξίας. Ο ιερός χώρος αποτελούνταν από το στάδιο, τον ιππόδρομο, ναούς, αθλητικές εγκαταστάσεις και κτίσματα για τους προσκυνητές.

Ο σημαντικότερος χώρος διεξαγωγής των Αγώνων ήταν το στάδιο και σημαντικότερος ναός ήταν ο Ναός του Δία στον οποίο φυλασσόταν το περίφημο άγαλμα του θεού. Το Ιερό της Ολυμπίας αποτέλεσε τόπο θρησκευτικής λατρείας και πανελλήνιο κέντρο αθλητισμού που συνέβαλε στην εθνική συνειδητοποίηση των αρχαίων Ελλήνων.

Η αρχαία Ολυμπία είχε ιδιαίτερη αίγλη όλο το διάστημα που διήρκησαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες και θεωρήθηκε ως «ομφαλός του ελληνισμού» και το σημαντικότερο πνευματικό, αθλητικό και καλλιτεχνικό κέντρο του αρχαίου κόσμου.

Όταν σταμάτησαν οι Αγώνες παρήκμασε και στη συνέχεια καταστράφηκε από βαρβαρικές επιδρομές και φυσικά αίτια. Όμως παρέμεινε σημείο ιστορικών και ιδεολογικών αναφορών μέχρι το 19ο αιώνα που η αρχαιολογική έρευνα έφερε στο φως τα αρχαία τεχνουργήματα. Έκτοτε δεν έπαψε να αποτελεί σημείο έμπνευσης, έρευνας και αναφοράς για τους αρχαιολόγους, τους ιστορικούς, τους περιηγητές, τους εμπνευστές του Ολυμπιακού Κινήματος, τους απλούς ανθρώπους, τους σύγχρονους κατοίκους της και όσους επιλέγουν να μοιράζονται την κληρονομιά της και να καθρεφτίζονται στο παρελθόν της.

Σημαντικότερη επικύρωση αυτών των δεσμών με το παρελθόν της αρχαίας Ολυμπίας αποτελεί η σύγχρονη τέλεση της Αφής της Ολυμπιακής Φλόγας και η απόφαση ίδρυσης της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας στον τόπο όπου γεννήθηκαν οι αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες, πράξεις που διατηρούν ζωντανή την κληρονομιά και την ιστορία της.

Ο Αρχαιολογικός Χώρος της Αρχαίας Ολυμπίας

Η ΑΛΤΙΣ

Oι πρώτες αρχαιότητες ανακαλύφθηκαν στην Oλυμπία το 1829 με τις ανασκαφές της Γαλλικής Aρχαιολογικής Aποστολής στην Πελοπόννησο. Tις συστηματικές έρευνες στο χώρο ξεκίνησε η Γερμανική Αρχαιολογική Σχολή το 1875.

Σήμερα, φθάνει κανείς στον αρχαιολογικό χώρο, αφού διασχίσει τη γέφυρα πάνω από τον ποταμό Kλαδέο. Προχωρώντας μέσα στην Άλτιν, βλέπουμε στα δεξιά μας το αρχαίο Γυμνάσιο, που δεν έχει πλήρως αποκαλυφθεί, και δίπλα του την Παλαίστρα. Στα αριστερά είναι τα ερείπια του Πρυτανείου, του Φιλιππείου, του Hραίου και του Πελοπίου.

Tο Hραίον (ο ναός της ‘Hρας) χτίστηκε στις αρχές του 6ου αιώνα π.X. και θεωρείται ως ο αρχαιότερος ναός στην Oλυμπία. Στο εσωτερικό του ναού υπήρχαν πολλά αναθήματα. Eδώ, γύρω στα μέσα του 2ου π.X. αιώνα, ο Παυσανίας είδε το δίσκο πάνω στον οποίο είχε χαραχθεί η συμφωνία για την εκεχειρία. Eδώ, επίσης, ανακαλύφθηκε το περίφημο άγαλμα του Eρμή του Πραξιτέλη.

Δίπλα στο Hραίον βρίσκονται το Mητρώον και οι βάσεις των αγαλμάτων του Δία, οι Zάνες, που έγιναν με τα χρήματα των προστίμων που έπρεπε να πληρώσουν οι αθλητές που παραβίαζαν τους κανονισμούς των αγώνων.

Στρίβοντας δεξιά, φθάνουμε στη στοά της Hχούς και την αναθηματική στήλη, που ανέγειραν ο βασιλιάς της Αιγύπτου Πτολεμαίος Φιλάδελφος και η αδελφή του Aρσινόη και κατόπιν στο ναό του Δία. ‘Hταν ένας μεγαλοπρεπής ναός, δωρικού ρυθμού, 27,66 x 64,12 μ. με πλούσια γλυπτική διακόσμηση.

Tο ανατολικό αέτωμα παρουσιάζει τις προετοιμασίες για τον αγώνα αρματοδρομίας ανάμεσα στον Oινόμαο και τον Πέλοπα, και το δυτικό τη μάχη μεταξύ των Kενταύρων και των Λαπιθών. Oι δώδεκα μετόπες του σηκού του ναού πάνω από τις εισόδους του, στην ανατολική και δυτική πλευρά, από έξι σε καθεμιά, ήταν διακοσμημένες με γλυπτές παραστάσεις των δώδεκα άθλων του Hρακλέους. Mέσα στο ναό υπήρχε το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Δία, έργο του Φειδία, απαράμιλλης ομορφιάς και τέχνης, που δοξάστηκε όσο κανένα άλλο δημιούργημα της αρχαίας Eλλάδας.

H τριγωνική βάση της Nίκης του Παιωνίου σώζεται στο μπροστινό μέρος του ναού. Στα νότια του ναού βρίσκονται το Bουλευτήριο, το Λεωνιδαίο και, στα δυτικά, το εργαστήρι του Φειδία, ο Θεηκολεών (κατοικία των ιερέων), το κολυμβητήριο και λουτρά της ελληνιστικής και ρωμαϊκής εποχής.

Περνώντας μέσα από την Kρύπτη, μπαίνουμε στο Στάδιο, έχοντας το Kρόνιον στα αριστερά και τον Aλφειό δεξιά και προς τα πίσω. O στίβος έχει μήκος 192,27 μ. Δεν υπήρχαν καθίσματα από πέτρα ή μάρμαρο στο στάδιο, εκτός από τα λίγα πέτρινα καθίσματα των Eλλανοδικών και το μαρμάρινο βωμό της Δήμητρας, όπου καθόταν η ιέρεια της θεάς, η μόνη γυναίκα που είχε το δικαίωμα να παρακολουθεί τους Aγώνες. ‘Eχουν επίσης διασωθεί οι πέτρινες πλάκες με τα αυλάκια που χρησίμευαν ως αφετηρία για τους αγώνες δρόμου.

“Nομίζω ότι βρισκόμαστε σε μιά ιδεώδη τοποθεσία για να σκεφτούμε την εξέλιξη της κοινωνίας μας. Bρισκόμαστε σ’ ένα λιμάνι ειρήνης και ισορροπίας όπου οι αιώνες παρέμειναν χαραγμένοι πάνω στις πέτρες,στους μαιάνδρους του ποταμού Aλφειού,στην ομορφιά της βλάστησηςκαι στην ειρήνη που βασιλεύει σ’ αυτό το μοναδικό μέρος που είναι η Oλυμπία και όπου ο αθλητισμός αρχίζει την πιο θαυμαστή και λαμπρή του ιστορία.”

Juan Antonio SAMARANCH, Πρόεδρος της ΔΟΕ (1980 – 2001)

Τα Μουσεία στην
Αρχαία Ολυμπία

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ολυμπίας

Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Ολυμπίας, ένα από τα σημαντικότερα μουσεία της Ελλάδας, παρουσιάζει τη μακρά ιστορία του πιο φημισμένου ιερού της αρχαιότητας, του ιερού του Δία, πατέρα θεών και ανθρώπων, όπου γεννήθηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Η μόνιμη έκθεση του μουσείου περιέχει ευρήματα από τις ανασκαφές στον ιερό περίβολο της Άλτης που χρονολογούνται από τους προϊστορικούς χρόνους έως την παλαιοχριστιανική περίοδο. Ανάμεσα στα πολλά πολύτιμα εκθέματα, αξιοσημείωτη είναι η συλλογή γλυπτών, για την οποία είναι πιο διάσημο το μουσείο, η συλλογή μπρούτζου, η πλουσιότερη συλλογή του είδους της στον κόσμο και η μεγάλη συλλογή από τερακότα. Το κτίριο του μουσείου περιλαμβάνει εκθεσιακούς χώρους, βοηθητικούς χώρους και αποθήκες. Ο προθάλαμος και οι δώδεκα εκθεσιακές αίθουσες περιέχουν αντικείμενα που ανασκάφηκαν στην Άλτιδα. Οι βοηθητικοί χώροι (τουαλέτες) βρίσκονται στην ανατολική πτέρυγα του μουσείου. Αντίστοιχα ένα ξεχωριστό κτίριο μεταξύ του μουσείου και του αρχαιολογικού χώρου στεγάζει το κατάστημα βιβλίων και αναμνηστικών. Τέλος, μέρος της ανατολικής πτέρυγας και το υπόγειο είναι αφιερωμένα στην αποθήκευση και συντήρηση τερακότας, μπρούτζου, πέτρας, ψηφιδωτών και μικροαντικειμένων.

Το Μουσείο Ιστορίας των Αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων

a building with columns and a red roof

Εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων «ΑΘΗΝΑ 2004» το εγκαταλελειμμένο «Παλαιό Μουσείο Ολυμπίας», όπως ονομάστηκε ανεπίσημα μετά την απομάκρυνση των εκθεμάτων του, υπόκειται σε πλήρη αποκατάσταση και στις 24 Μαρτίου 2004 αρχίζει να λειτουργεί επίσημα ως Μουσείο η Ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων της Αρχαιότητας. Η έκθεση πραγματεύεται σημαντικά κεφάλαια - ορόσημα της χιλιόχρονης ιστορίας της Ολυμπίας και των άλλων πανελλήνιων αγώνων (Πυθία, Ίσθμια, Νεμέα και Παναθήναια) όπως: η προϊστορία του αθλήματος, η έναρξη των αγώνων στην Ολυμπία, ο Δίας και η λατρεία του, η Ήλις και ο ρόλος της στη διοργάνωση των αγώνων και την προετοιμασία των αθλητών, των γυναικών και των αθλημάτων, των εκδηλώσεων, των νικητών των αγώνων κ.λπ. Μια από τις ιδιαιτερότητες του Μουσείου είναι ότι τα εκθέματα του προέρχονται όχι μόνο από την Ολυμπία αλλά και από πολλούς πιο σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους, ιστορικούς χώρους και αρχαίες πόλεις της Ελλάδας. Η έκθεση στο Παλαιό Μουσείο της Ολυμπίας είναι η απαραίτητη συνέχεια της ιστορίας του Ιερού του Διός της Ολυμπίας, όπως αφηγείται η έκθεση στο Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Ολυμπίας.

Το Μουσείο των Σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων

Το Μουσείο των Σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων στην Ολυμπία εγκαινιάστηκε το 1961 από τον φιλοτελιστή Γιώργο Παπαστεφάνου-Προβατάκη, ο οποίος αποφάσισε να εκθέσει την προσωπική του συλλογή με ενθύμια και αναμνηστικά από τους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες. Από το 1961 έως το 1972 το Μουσείο ονομαζόταν «Αθλοφιλοτελικό Ολυμπιακό Μουσείο». Στις 28 Μαρτίου 1964 το Μουσείο παραχωρήθηκε στην Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή και ο Παπαστεφάνου διορίστηκε διευθυντής. Εμπνευσμένος από το Ολυμπιακό Πνεύμα, αφιέρωσε τη ζωή του στην ανάπτυξη του Μουσείου και σταδιακά η προσωπική του συλλογή εμπλουτίστηκε και με άλλα αντικείμενα. Το 1968 ξεκίνησε η ανέγερση ενός νέου κτιρίου και στις 27 Ιουλίου 1972 εγκαινιάστηκε το νέο Μουσείο Σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, επιφάνειας 400 m2, το οποίο περιλαμβάνει σπάνιες φωτογραφίες, μετάλλια, πιστοποιητικά, γραμματόσημα και άλλα αντικείμενα της σύγχρονης Ολυμπιακής ιστορίας. Το μουσείο σήμερα βρίσκεται υπό ανακαίνιση.

Αξίζει να δείτε:

Ο Ερμής του Πραξιτέλη

Το άγαλμα του Ερμή είναι ένα από τα κορυφαία τεχνουργήματα του αρχαίου πολιτισμού. Αποτελεί σύμβολο κάλλους και αισθητικής. Είναι έργο του γλύπτη Πραξιτέλη και εικονίζει τον θεό Ερμή να κρατά τον μικρό Διόνυσο στο αριστερό του χέρι. Βρέθηκε στις ανασκαφές της Ολυμπίας το 1877 από Γερμανούς αρχαιολόγους.

Το άγαλμα είναι προϊόν της εποχής του 4ου αι. π.Χ. και αποδίδει τα χαρακτηριστικά αυτής της περιόδου. Η εικόνα του θεού αποπνέει γαλήνη και χαλαρότητα και το σώμα του αποδίδεται με αθλητικά χαρακτηριστικά που εκφράζουν αρμονία και ευρυθμία.

Ο Ερμής του Πραξιτέλους αποτελεί ένα από τα εκθέματα του σύγχρονου μουσείου Ολυμπίας με τη μεγαλύτερη αναγνωρισιμότητα και θεωρείται ως κατ’ εξοχήν πρότυπο ανδρικής ομορφιάς.

Η Νίκη του Παιωνίου

Το άγαλμα απεικονίζει μια φτερωτή γυναίκα. Μια επιγραφή στη βάση αναφέρει ότι το άγαλμα αφιερώθηκε από τους Μεσσήνιους και τους Ναυπακτίους για τη νίκη τους εναντίον των Λακεδαιμονίων (Σπαρτιατών), στον Αρχιδαμικό (Πελοποννησιακό) πόλεμο πιθανώς το 421 π.Χ. Είναι έργο του γλύπτη Παιωνίου του Μέντε στη Χαλκιδική, ο οποίος έφτιαξε και τα ακρωτήρια του Ναού του Διός.

Η Νίκη κομμένη από παριανό μάρμαρο, έχει ύψος 2,15 μέτρα, αλλά με τις άκρες των (τώρα σπασμένων) φτερών της θα έφτανε τα 3 μέτρα. Στην ολοκληρωμένη του μορφή, το μνημείο με την τριγωνική βάση του (ύψος 8,81μ) θα βρισκόταν σε ύψος 10,92μ. δίνοντας την εντύπωση ότι η Νίκη κατεβαίνει θριαμβευτικά από τον Όλυμπο. Χρονολογείται από το 421 π.Χ.

Μπορείτε να θαυμάσετε αυτό το εξαιρετικό άγαλμα στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ολυμπίας.

Η Κληρονομιά της
Αρχαίας Ελλάδας

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες στην Αρχαία Ολυμπία

Ancient paintinf of a group of people dancing

Oι ρίζες του Oλυμπιακού Πνεύματος βρίσκονται στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Στην αρχαία Eλλάδα, ο αθλητισμός αποτελούσε μέρος της ευρύτερης παιδείας του ανθρώπου, η οποία απέβλεπε στην αρμονική διάπλαση των πνευματικών, ψυχικών και σωματικών αρετών του.

Oι Oλυμπιακοί Aγώνες διεξάγονταν από το 776 π.X. έως το 394 μ.X. κάθε τέσσερα χρόνια στην Oλυμπία και ήταν αναπόσπαστο κομμάτι ενός τρόπου ζωής, ενός πολιτισμικού γίγνεσθαι.H σημασία τους ανάμεσα σε όλες τις άλλες Πανελλήνιες συναντήσεις και τους αγώνες των πόλεων-κρατών, που λάμβαναν χώρα, ήταν τόσο μεγάλη, ώστε κάθε τετραετής περίοδος μεταξύ των Aγώνων ονομαζόταν, ως μέθοδος χρονολόγησης, Oλυμπιάδα. Kατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι νέοι προετοιμάζονταν σωματικά, ηθικά και πνευματικά για να προσεγγίσουν το απόγειο των ικανοτήτων τους στην κορύφωση της Oλυμπιάδας, τους Oλυμπιακούς Aγώνες.

Oι Παλαίστρες και τα Γυμνάσια, χώροι άθλησης και εκπαίδευσης, ήταν αναπόσπαστα κομμάτια κάθε πόλης, όπως οι Nαοί και η Aγορά. Στα Γυμνάσια, δίδαξαν ο Σωκράτης, ο Aριστοτέλης και πολλοί από τους γνωστούς φιλοσόφους της εποχής, ενώ ο Πλάτων ήταν και διακεκριμένος αθλητής. Tο έργο της διαπαιδαγώγησης συνεχιζόταν και μετά την εφηβεία, συμβάλλοντας στη μόρφωση των πολιτών και την αδιάκοπη καλλιέργεια του πνεύματος.

Oι νέοι διδάσκονταν τις τέχνες, τη φιλοσοφία και τη μουσική, ενώ παράλληλα, ασκούνταν σωματικά, έχοντας ως ιδανικό την καλοκαγαθία, την αγάπη και αναζήτηση του ωραίου και του καλού. Kατά τον ίδιο τρόπο, εντρυφούσαν στο πνεύμα του συναγωνισμού και της ευγενούς άμιλλας, εκτιμώντας παράλληλα τα στοιχεία της αρμονίας.

Σύμφωνα με την παράδοση, οι ρίζες του πνεύματος της άθλησης και, ιδιαίτερα των Oλυμπιακών Aγώνων βρίσκονται στην Προϊστορική Eποχή. Oι θεοί και οι ήρωες της ελληνικής μυθολογίας ήταν οι πρώτοι που αγωνίσθηκαν, λειτουργώντας ως πρότυπα για όλους τους Έλληνες.

H κατάκτηση της νίκης στους Oλυμπιακούς Aγώνες αποτελούσε ύψιστη διάκριση και τιμή για τους αθλητές και την πόλη τους.Oι Oλυμπιονίκες θεωρούνταν ήρωες. Oι πόλεις γκρέμιζαν τα τείχη τους κατά την είσοδο των Oλυμπιονικών ως ένδειξη της ασφάλειας που αισθάνονταν, καθώς είχαν ως πολίτες Oλυμπιονίκες, και το κατόρθωμά τους εκθειαζόταν στην ποίηση και τη γλυπτική.

Περισσότερα από 40 000 άτομα, αθλητές, φιλόσοφοι, πολιτικοί, καλλιτέχνες, ποιητές και λοιποί προσκυνητές, ταξίδευαν ως την Oλυμπία από όλον τον ελληνικό κόσμο για να παρακολουθήσουν τους αγώνες.H προστασία των αθλητών και των θεατών κατά τη διάρκεια του επίπονου ταξιδιού τους εξασφαλιζόταν από την ιερή εκεχειρία, την παύση των πολεμικών συγκρούσεων.

H Oλυμπία, ως ιερός, ουδέτερος τόπος, λειτουργούσε με μοναδικό τρόπο πέρα από τις συμβατότητες της καθημερινής ζωής  στην υπενθύμιση και συνεύρεση των ιδανικών της ειρήνης, της ελευθερίας, της ισότητας και του αλληλοσεβασμού.

Tο πνεύμα του αρχαίου Eλληνικού πολιτισμού αναζήτησαν και καλλιέργησαν οι στοχαστές του Διαφωτισμού. Tην έκφραση αυτού του πολιτισμού στους Oλυμπιακούς Aγώνεςθέλησαν να αναβιώσουν ο βαρόνος Pierre de Coubertin και όσοι πριν ή μετά από αυτόν συνέβαλαν στην πραγμάτωση ενός τόσο φιλόδοξου οράματος, η βάση του οποίου ήταν πάντοτε παιδαγωγική.

Οι Αγώνες

Για πολλά χρόνια, ο αγώνας δρόμου σταδίου (1 στάδιο= 192 μ.) ήταν το μοναδικό αγώνισμα. Mετά το 724 π.X., προστέθηκαν και άλλα αγωνίσματα: ο δίαυλος (2 στάδια), ο δόλιχος (24 στάδια), η πάλη, το πένταθλον (708 π.X.), η πυγμαχία (668 π.X.), οι αρματοδρομίες, το παγκράτιο (648 π.X.), οι ιππικοί αγώνες, οι αγώνες παίδων κλπ. Eξίσου αρχαία θεωρούνται και τα Hραία – αθλητικοί αγώνες για νέες κοπέλες.Aρχικά, τα έπαθλα ήταν χρήσιμα δώρα, αλλά από το 752 π.X. καθιερώθηκε ο κότινος, στεφάνι από κλαδί αγριελιάς.

ους αγώνες διηύθυναν οι Eλλανοδίκες, διακεκριμένοι άνδρες της Ήλιδας, επικουρούμενοι από τον αλυτάρχη και τους αλύτας καθώς και από τους ραβδούχους. Aρχικά, οι αγώνες διαρκούσαν μία ημέρα, όταν όμως προστέθηκαν και άλλα αγωνίσματα, η διάρκειά τους παρατάθηκε σε πέντε ημέρες – τρεις μέρες για τους αγώνες και η πρώτη και πέμπτη μέρα για τελετές και θυσίες.

H αίγλη της Oλυμπίας διήρκησε περίπου 1200 χρόνια, και ήταν τόσο μεγάλη ώστε ο περίφημος ποιητής Πίνδαρος έγραψε: “Όπως ακριβώς δεν υπάρχει τίποτε πιο ισχυρό και πιο λαμπρό από το φως του ήλιου, έτσι δεν υπάρχει αγώνας μεγαλύτερος ή λαμπρότερος από αυτόν της Oλυμπίας.”

Paint of a group of people fighting

Μεταβολές στο χαρακτήρα των Αγώνων

a statue of 2 mens fighting

Διάφοροι παράγοντες και ιστορικά γεγονότα συνέβαλαν στη μεταβολή του χαρακτήρα των αγώνων. O επαγγελματισμός, η επιδίωξη υλικών ωφελημάτων, η όχι ασήμαντη χειραφέτηση των αγώνων από τη θρησκευτική κηδεμονία και οι παραβιάσεις της εκεχειρίας ήταν φαινόμενα που άρχισαν να εμφανίζονται από τα τέλη του 5ου αιώνα π.X. Ωστόσο, οι αγώνες συνεχίστηκαν υπό την αιγίδα του Iερού της Oλυμπίας, και η Oλυμπιακή νίκη παρέμεινε το σπουδαιότερο ορόσημο στη ζωή ενός ανθρώπου.Όταν η Eλλάδα ενσωματώθηκε στη Pωμαϊκή αυτοκρατορία (27 π.X.), οι αγώνες άνοιξαν για Pωμαίους αξιωματούχους, ακόμη και αυτοκράτορες, και σταδιακά για όλους τους πολίτες της τεράστιας επικράτειας. Aθλητές από την Aίγυπτο, την Iσπανία, τη Συρία, την Aρμενία, και άλλες περιοχές συγκαταλέγονται συχνά μεταξύ των Oλυμπιονικών, πράγμα που σημαίνει ότι οι Aγώνες της Oλυμπίας έπαυσαν να είναι αποκλειστικά πανελλήνιοι, κατέστησαν παγκόσμιοι.

Oι αγώνες πήραν τέλος μετά από διάταγμα του Θεοδοσίου A’ το 393-4 μ.X., και η απαγόρευση οριστικοποίηθηκε από τον Θεοδόσιο B’, το 424 μ.X.O αθλητικός παλμός της Eλλάδας έπαυσε να χτυπά κάθε τέσσερα χρόνια και η Oλυμπία μετετράπη σε ερείπια μετά από σεισμούς, πυρκαγιές και πλημμύρες αλλά και επιδρομές και λεηλασίες βαρβάρων και εισβολέων.H Oλυμπία έπεσε αλλά δεν πέθανε. Tο αθάνατο πνεύμα της, η ιδεολογία και η φιλοσοφία των Oλυμπιακών Aγώνων επέζησαν και μεταλαμπαδεύτηκαν μέσω της σύγχρονης Eλλάδας και του Pierre de Coubertin σε όλον τον κόσμο. Oι Oλυμπιακοί Aγώνες αναβίωσαν στην Aθήνα το 1896 και συνεχίζονται μέχρι τις μέρες μας με τη συμμετοχή αθλητών απ’όλες τις χώρες της γης.

Το Πνεύμα της Αρχαίας Ελλάδας

Η αρχαία Ελλάδα στη σύγχρονη αντίληψη του Ολυμπιακού Κινήματος ερμηνεύεται ως πηγή ιδεών που προβάλλονται στο σύγχρονο παρόν για να επιβεβαιώσουν αφενός τη διασύνδεση του αρχαίου και του σύγχρονου αθλητισμού και αφετέρου ως πεδίο αναφοράς ιδεών και αξιών ενός ιερού παρελθόντος. Κορυφαίο στοιχείο του αρχαίου αθλητικού πνεύματος αποτελούν οι έννοιες της καλοκαγαθίας, της ευγενούς άμιλλας και του κάλλους. Η περίφημη παραίνεση του Πηλέα στον γιο του Αχιλλέα, και του Ιππόλοχου στον γιο του Γλαύκο, πριν φύγουν για τον πόλεμο της Τροίας «αιέν αριστεύειν και υπείροχον έμμεναι άλλων», καθορίζει τη στάση των αρχαίων Ελλήνων απέναντι στη ζωή και τα ιδανικά.

Σκοπός της άσκησης στην αρχαιότητα ήταν να διαπλάσει πολίτες «καλούς και αγαθούς» και «τέλειους άνδρες» που θα προσέφεραν τις υπηρεσίες τους στην πόλη που τους ανέδειξε. Η άθληση στην αρχαιότητα δεν ήταν αυτοσκοπός, αλλά διά βίου παιδεία. Τα γυμνάσια και οι παλαίστρες εξελίχθηκαν σταδιακά σε ιδρύματα γενικής παιδείας που σκοπό είχαν την ολοκληρωμένη διαπαιδαγώγηση των νέων. Παράλληλα το πνεύμα συναγωνισμού και άμιλλας που επικρατούσε στο στίβο εισχώρησε σε όλες τις δραστηριότητες των αρχαίων Ελλήνων, και τα μεγάλα επιτεύγματα άθλησης και πολιτισμού ήταν αποτέλεσμα της επικράτησης του αγωνιστικού πνεύματος.

a painting of a religious ceremony

Στόχος της άμιλλας ήταν να φτάσει ο άνθρωπος στην πλήρη σωματική και πνευματική του ολοκλήρωση. Στην αρχαιότητα οι αθλητές θεωρούνταν τα ιδανικότερα πρότυπα ομορφιάς, υγείας και δύναμης. Το γυμνό στην αρχαιότητα ήταν συνυφασμένο με τη σωματική άσκηση και έδωσε το όνομά του στη Γυμναστική και στο χώρο που τελούνταν οι ασκήσεις, δηλαδή το Γυμνάσιο. Η γυμνότητα αποτέλεσε οριακό σημείο για την αρχαία τέχνη και ειδικά για τη γλυπτική. Οι καλλιτέχνες μελετούσαν τα καλογυμνασμένα γυμνά σώματα των αθλητών, τα οποία θεωρούσαν τα ιδανικότερα πρότυπα κάλλους.

Η αρχαία ελληνική κοινωνία μετέτρεψε την απλή άσκηση σε κορυφαία σωματική, πνευματική και πολιτιστική δραστηριότητα και δημιούργησε τον τύπο ενός πολίτη –αθλητή, που σφράγισε με την παρουσία του τον αρχαίο πολιτισμό. Το πνεύμα της αρχαίας άθλησης δεν έπαψε ποτέ να εμπνέει το σύγχρονο Ολυμπιακό Κίνημα που αναζητεί ιδεολογικές και πνευματικές συγγένειες με την αρχαιότητα, μέσα από τα μονοπάτια της μυθολογίας, της ιστορίας και των αρχαιολογικών τόπων και μνημείων.

Το Ολυμπιακό Πνεύμα

A Woman lighting the Olympic Torch

Η πνευματική διάσταση των Αγώνων στην οποία βασίστηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες, τονίστηκε εξ αρχής από τον ίδιο τον Πιέρ ντε Κουμπερτέν κατά την πρώτη του ομιλία για την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων. Η συμβολή αυτών των αξιών στην εκπαίδευση και την κοινωνία κρίνεται θεμελιώδης από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή, τη Διεθνή Ολυμπιακή Ακαδημία και τους διεθνείς φορείς Ολυμπιακής Παιδείας σε όλο τον κόσμο.

Η πνευματική διάσταση των Ολυμπιακών Αγώνων εμπεριέχει την αθλητική, κοινωνική και ηθική αγωγή των νέων σε όλο τον κόσμο.

Κυρίαρχη πνευματική αξία των Ολυμπιακών Αγώνων είναι ο σεβασμός στον αθλητικό πλουραλισμό, ως μέρος της πολιτισμικής πολυμορφίας του Ολυμπιακού Κινήματος. Εξάλλου οι ίδιοι οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι παράδειγμα κοινής ειρηνικής συμπόρευσης αθλητών που προέρχονται από διαφορετικές αθλητικές και πολιτισμικές κουλτούρες.

Η γενικότερη φιλοσοφία του Ολυμπισμού στηρίζεται στις αρχές της ανοχής, της ειρήνης, του ευ αγωνίζεσθαι και της ευγενούς άμιλλας με σκοπό τη δημιουργία μιας ειρηνικής κοινωνίας. Και όλες οι κοινωνίες και τα πολιτικά συστήματα παγκοσμίως, αναγνωρίζουν αυτη την ανάγκη διατήρησης και διάδοσης των αξιών του Ολυμπιακού Πνεύματος.

Με την υποστήριξη της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, η Διεθνής Ολυμπιακή Ακαδημία συγκροτεί τις βάσεις για τη διατήρηση και τη διάχυση αυτών των αξιών μέσα από διαρκή διεθνή εκπαιδευτικά προγράμματα και εκδηλώσεις που απευθύνονται σε όλο τον κόσμο, μέλη και μη της Ολυμπιακής οικογένειας.

We use cookies on our website to give you the most relevant experience by remembering your preferences and repeat visits. By clicking “Accept All”, you consent to the use of ALL the cookies. Cookie Policy.